Jotul kominki i piece

Kominki i piece

Kafle - ciepłe dzieła sztuki

autor: Jadwiga Gajda

Zacznijmy może od wspomnień. Ja mam jedno takie ciepłe, jedno z najmilszych. Wracamy z bratem z saneczkowych zabaw na śniegu zmęczeni, przemoczeni, zmarznięci. Ściągamy buty i biegiem do "dużego pokoju", gdzie stoi piękny przedwojenny piec kaflowy. Ciepły, z ceramicznymi kaflami, miły w dotyku aż prosi, żeby się do niego przytulić...
kafle-obrazy-_1_.jpgpin
Zobacz całą galerię
Czy ktoś z Państwa przytulał się kiedyś w zimowy wieczór do pieca kaflowego? Obojętne czy był to piękny piec w mieszczańskiej kamienicy czy zwykły piec kuchenny u babci na wsi. Te wspomnienia niosą ze sobą jednakowe ciepło. Rozchodzące się powoli po całym ciele, ciepło dające ukojenie, ciepło domowego ogniska.
I właśnie to metaforyczne, ale i namacalne ciepło, wyróżnia piece i kominki kaflowe. Okazuje się, że wciąż jeszcze kafle kojarzone są jedynie z tradycyjnymi piecami i nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że mogą być one doskonałym materiałem do obudowy współczesnych kominków. Tymczasem kafle, odkąd wyłoniły się z mroków średniowiecza, aż do dnia dzisiejszego świetnie sprawdzają się w branży kominkowej jako materiał o dużej pojemności ciepła.

Teraz łyknijmy trochę wiadomości z historii


Kafle ceramiczne pojawiły się w Europie już w XI w. Do Polski dotarły około wieku XIV. Pierwsze kafle nie wyglądały tak jak te, które znamy obecnie. Były toczone na kole garncarskim i swoim kształtem przypominały garnek. Z tego prostego skojarzenia powstała nazwa - kafle garnkowe. Kafel przechodził różne metamorfozy - zmieniała się jego forma i sposób formowania, pojawiały się dekoracje, na początku skromne z czasem coraz bardziej bogate. Obecnie najczęściej produkowanymi są kafle płaskie - gładkie lub z reliefem wklęsłym (kafle brama, okienko) oraz liczne kafle z reliefami wypukłymi (np. kafle secesyjne). Tradycyjne kafle używane przy budowie pieców mają pod spodem wypukły, dość szeroki rant, który umożliwia spinanie ze sobą poszczególnych kafli w trakcie budowy ścian pieca.
We współczesnych kominkach stosuje się często kafle płytowe z węższym rantem, ponieważ technika obudowy wkładów kominkowych znacznie różni się od tradycyjnej techniki budowania pieców i tak szerokie ranty nie są wymagane. Piece kaflowe przez długi czas były najbardziej cenionym źródłem pozyskiwania ciepła. Potem, gdzieś na przełomie XIX i XX w., wynaleziono centralne ogrzewanie. Teraz, w dobie intensywnych poszukiwań alternatywnych dla C.O. źródeł ciepła, piece i kominki kaflowe wracają do łask. Są piękne i funkcjonalne, bowiem kafle wykorzystywane do budowy pieców i obudowy kominków wykonywane są z ceramicznych mas szamotowych. Takie masy charakteryzuje duża przestrzeń międzycząsteczkowa, której kafel zawdzięcza swoją zdolność akumulacji ciepła. Dlatego nagrzane kafle bardzo wolno oddają ciepło, a my przez długi czas możemy się tym ciepłem delektować.
Obecnie na polskim rynku pojawia się coraz więcej kaflarni, które oferują szeroką gamę wzorów kafli. Taka różnorodność umożliwia realizacje projektów dostosowanych estetyką do różnego rodzaju wnętrz. Mamy więc kafle wielkoformatowe, na wskroś nowoczesne, stonowane lub w bardzo intensywnej kolorystyce. Wykonywane są też rekonstrukcje kafli historycznych, ściśle wg oryginalnych wzorów, które znajdują swoje miejsce w tradycyjnych piecach, w których najczęściej palenisko zastępuje teraz wkład szamotowy. Ostatnio zauważyć można także wzrost zainteresowania kuchniami kaflowymi, więc i takie kafle są coraz częściej dostępne w sprzedaży.


Na uwagę zasługuje jeszcze jedno zjawisko, mianowicie coraz więcej osób zaczyna traktować kominek jako bardzo ważny element wystroju salonu. Tacy klienci wybierają kafle na swój kominek tak, jak wybiera się obraz w galerii. Poszukują kafli niepowtarzalnych, ręcznie zdobionych i ze swojego kominka tworzą prawdziwe dzieło sztuki. Trzeba przyznać, że technologia ceramiki pozwala na różnorodne działania artystyczne i daje możliwość tworzenia unikatowych dekoracji - od faktur i reliefów wykonywanych na surowych, nie wypalonych kaflach, przez wszystkie dekoracje malowane różnymi technikami, aż po przenoszenie na wypalone wcześniej kafle grafik lub nawet fotografii.


Wielu artystów wybiera ceramikę jako dziedzinę oferującą szeroki wachlarz możliwości wypowiedzi twórczej. Zwykli oni mawiać, że ceramika jest królową wszystkich czterech żywiołów - ziemia i woda dają materiał do pracy twórczej, powietrze wstępnie utrwala powstałe dzieło w procesie suszenia, a ogień ostatecznie utrwala formę i kolor. Ceramika ma w sobie magię, której nie dorówna żaden, nawet najpiękniejszy kamień. Wybaczcie Państwo znikomy obiektywizm, ale wychowałam się w pracowni ceramicznej mojej mamy, a kontakt z tą magią ukształtował mnie jako człowieka i jako artystę.
Szukam w myślach jednego, prostego zdania, które mogłoby podsumować niniejszy tekst... chyba dobrze będzie tak: ze względów zarówno estetycznych, jak i praktycznych szczerze polecam Państwu kominki i piece kaflowe.
fot. Kafel-Artpin

fot. Kafel-Artpin

fot. Kafel-Artpin

fot. Kafel-Artpin

Komentarze (0)

Zaloguj się aby skomentować artykuł
Zaloguj się
facebook Twitter Google+

Nasi partnerzy

Kominki polski
Pasywny Budynek
IntelEko.pl
Ogrzewnictwo.pl
Kominek