W poprzednich artykułach poświęconych tematowi domów inteligentnych i ekologicznych przyjrzeliśmy się różnym typom instalacji przewodowych w nowoczesnych budynkach. W tym tekście skoncentrujmy się na rozwiązaniach bezprzewodowych.
W najprostszym wariancie układ sterowania bezprzewodowego składa się z odbiornika i nadajnika radiowego w postaci np. pilota zdalnego sterowania. Tego typu układy towarzyszą nam od bardzo dawna, w każdym niemal domu. Dowolny system przewodowy automatyki posiada również elementy bezprzewodowe, które są rozszerzeniem jego oferty.
Na rynku istnieją także rozwiązania w 100% bezprzewodowe. Są to systemy radiowe przeznaczone do instalacji w nowych budynkach, jak również do adaptacji instalacji w już istniejących. W każdym z systemów niewielkie moduły wykonawcze instaluje się w pobliżu sterowanych obwodów, np. w puszkach oświetlenia. Moduły te reagują na sygnały płynące z powiązanych z nimi pilotów, paneli sterujących czy bramek internetowych. Sterowanie lokalne realizowane jest najczęściej poprzez przyciski połączone bezpośrednio do modułu wykonawczego. Z tego powodu, w przypadku oświetlenia, najdogodniejszym miejscem montażu są puszki pod wyłączniki.
Aby pomieścić w puszce moduły wykonawcze razem z wyłącznikami, można wykorzystać puszki tak zwane kieszeniowe, ze specjalnym miejscem przeznaczonym na elektronikę. Puszki takie można również łączyć, aby pasowały do systemów ramkowych osprzętu elektrycznego.
Innym, równie dobrym rozwiązaniem problemu miejsca, jest użycie głębokich puszek, gdzie moduł znajduje się bezpośrednio za wyłącznikiem. Stosuje się puszki o głębokości 80 lub 100 mm.
To jest najczęstszy sposób adaptacji starych instalacji. Pogłębia się istniejące puszki wszędzie tam, gdzie nie można w inny sposób schować modułów, np. w suficie podwieszanym.
Na rynku istnieje obecnie kilka systemów bezprzewodowych różnych producentów. Jednym z pierwszych systemów, który stał się wzorem dla innych, jest Xcomfort. Również polskie firmy takie jak Zamel czy F&F produkują ciekawe systemy w technologii bezprzewodowej. Wszystkie rozwiązania są w zasadzie do siebie bardzo podobne, różniąc się jedynie szczegółami.
Aby prześledzić możliwości oferowane przez najbardziej zaawansowane systemy bezprzewodowe, przyglądniemy się modułom Delta Dore z Francji.
Do podstawowych modułów wykonawczych należy moduł przekaźnikowy do sterowania pojedynczym obwodem oświetlenia. Jest to moduł o niewielkich rozmiarach, przeznaczony do montażu w puszkach, do którego również podłączamy klasyczny wyłącznik do sterowania obwodem. Moduł odbiera także sygnały sterujące od pilotów, paneli sterujących, bramek oraz innych nadajników systemowych.
Kolejnym elementem systemu jest moduł do sterowania silnikami rolet lub innych napędów, np. ekranów TV czy żaluzji. Ten element wykonano w oparciu o tranzystory, co poprawia jego współpracę z silnikami i eliminuje powszechne zjawisko "klejenia" się styków.
Moduł przeznaczono do sterowania jednym silnikiem w obu kierunkach - "góra" i "dół" oraz współpracuje z klasycznym wyłącznikiem roletowym.
Każdy z systemów oferuje moduł do sterowania oświetleniem o zmiennym natężeniu, czyli tzw. ściemniacz oświetlenia. Jest to moduł bardzo przydatny w miejscach, gdzie potrzebujemy zmiennych warunków oświetlenia o różnych porach dnia. Umożliwia zaoszczędzenie wymiernych ilości energii.
Oprócz tych trzech podstawowych elementów, system obejmuje kilkanaście dodatkowych modułów pozwalających zarządzać kilkoma urządzeniami w domu. Możemy sterować bramami, zaworami wody i gazu, zraszaczami trawnika, wentylacją, rekuperatorem, nawilżaczem i wieloma innymi.
Osobną grupą jest ogrzewanie i klimatyzacja. Każdy system oferuje regulację temperatury w kilku strefach jednocześnie, sterowanie zarówno ogrzewaniem, jak i klimatyzacją.
Modułem sterującym instalacją jest panel dotykowy, który może posiadać również funkcje wideodomofonu. Panel służy do programowania działania poszczególnych modułów oraz do sterowania nimi, również grupowego i z wykorzystaniem wcześniej określonych scenariuszy.
Dodatkowym elementem może być bramka sieciowa, dzięki której można sterować całą instalacją przez Internet oraz z użyciem aplikacji na smartfony.
Podsumowując, nowoczesne bezprzewodowe systemy sterowania w niczym nie ustępują już rozwiązaniom magistralnym, a niewątpliwe zalety instalacji bez potrzeby układania specjalnych kabli, docenią zwłaszcza ci, którzy przymierzają się do remontów swoich domów czy mieszkań.
Niska cena rozwiązań tego typu spowodowała w ostatnich latach, że coraz częściej na instalacje bezprzewodowe decydują się również inwestorzy budujący swój dom od podstaw, a to z powodu niezwykle łatwego rozszerzenia systemu w przyszłości. Można w pierwszej fazie zdecydować się na ograniczone funkcje systemu, a rozbudować go po latach w miarę potrzeb.
