Kominek stał się popularnym wyposażeniem nowych budynków jednorodzinnych, jak i niskich budynków wielorodzinnych. Pomijając walory dekoracyjne i estetyczne, może stanowić dodatkowy rezerwuar ciepła w mieszkaniu.
Zgodnie z przepisami (Dz.U. Nr 75 z 2002 r., poz. 690 §132) kominek można montować w budynkach jednorodzinnych, mieszkalnych w zabudowie zagrodowej i rekreacji indywidualnej oraz niskich budynkach wielorodzinnych. Niskie budynki wielorodzinne są to budynki do 12 m nad poziomem terenu lub mieszkalne do 4 kondygnacji naziemnych włącznie.
Nie można zapomnieć o tym, że kominki mogą być montowane w pomieszczeniach o kubaturze nie mniejszej niż 30 m3 i wskaźniku 4 m3/kW nominalnej mocy cieplnej kominka, w których możliwy jest dopływ powietrza do paleniska w ilości 10 m3/h na 1 kW nominalnej mocy cieplnej dla kominków o budowie zamkniętej. Można też przyjąć, że do spalania 1 kg drewna w kominku z zamkniętą komorą spalania potrzebne jest około 8 m3 powietrza.
Pomieszczenie, w którym znajduje się kominek powinno być wyposażone w kanał wentylacji wywiewnej. Ma on za zadanie usuwać zanieczyszczenia i produkty spalania, które mogą wydostać się z kominka podczas normalnej jego pracy lub w przypadku awarii. Często zdarza się, że przez ten kanał do pomieszczenia dopływa zimne powietrze zewnętrzne. Przyczyną tego zjawiska jest zła organizacja napływu, przepływu i wypływu powietrza z budynku.
Niestety kominka nie zamontujemy, jeśli nie mamy odpowiednio do tego przystosowanego przewodu kominowego. Budowę takiego przewodu czy przewodów kominowych najlepiej przewidzieć już na etapie projektowania budynku. Później może to być już niemożliwe.
Jakie przewody kominowe potrzebujemy w mieszkaniu
Przewody kominowe stosowane w budynkach można podzielić na przewody wentylacyjne, spalinowe i dymowe. Przewody wentylacyjne pionowe przeznaczone są do usuwania zużytego czy wilgotnego powietrza z pomieszczeń budynku do atmosfery. Przewodem wentylacyjnym poziomym dostarczane jest powietrze do wentylacji jak i procesu spalania. Przewody kominowe spalinowe mają za zadanie usuwanie produktów spalania z urządzeń grzewczych opalanych gazem czy pelletami (kominków gazowych lub na pellety). Natomiast zadaniem przewodów dymowych jest usuwanie produktów spalania z urządzeń grzewczych na paliwa stałe (kominki na drewno).
Jakie powinny być kominy
Przewody kominowe powinny być zbudowane z materiałów niepalnych oraz dostosowanych do warunków, w jakich pracują. Ze względu na zastosowane materiały, kominy możemy podzielić na ceramiczne i stalowe. Przewody kominowe budowane są najczęściej w ścianach wewnątrz budynku i stanowią ich integralną część. Mogą być również budowane w odpowiednich obudowach jako konstrukcje samodzielne, wolnostojące zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynku. Przewody kominowe spalinowe należy budować z materiałów odpornych na kwaśne środowisko spalin (powstaje kwas siarkowy), natomiast dymowe dodatkowo z materiałów odpornych na wysokie temperatury (możliwość zapalenia sadzy w takim kominie).
Przewody kominowe działające na zasadzie ciągu naturalnego powinny posiadać przekroje wynikające z obliczeń oraz zapewniać podciśnienie ciągu w wielkości odpowiedniej dla danego typu urządzenia i jego mocy cieplnej.
Budowa komina
Przewód kominowy powinien być usytuowany w takim miejscu, aby długość czopucha (czyli odcinek łączący piec z kominem) była jak najkrótsza, oraz dostosowany do warunków pracy danego urządzenia i spełniający wymogi określone w Polskiej Normie. Długość czopucha nie może przekraczać ¼ efektywnej wysokości komina. Minimalny spadek powinien wynosić 5% w kierunku kotła, a jego długość dla urządzeń gazowych nie większa niż 2 m. Przewód kominowy należy poprowadzić pionowo, a jego przekrój powinien być jednakowy na całej długości. Dopuszcza się odchylenie komina w kierunku pionowym nie więcej niż 30o, a w części skośnej wymagane jest zastosowanie otworu rewizyjnego. Przewody kominowe mogą mieć w przekroju kształt koła, owalu, kwadratu lub prostokąta. Przekrój czy średnica komina nie może być mniejsza od średnicy wylotu spalin z kotła. W przypadku zamiany paliwa stałego na płynne, należy dostosować przekrój komina do nowych warunków pracy.
Kotły grzewcze na paliwa stałe oraz kominki z otwartym paleniskiem lub zamkniętym wkładem kominkowym, o wielkości otworu paleniskowego kominka do 0,25 m2, mogą być przyłączone wyłącznie do własnego, samodzielnego przewodu kominowego dymowego, posiadającego wymiar co najmniej 0,14 x 0,14 m lub średnicę 0,15 m. W przypadku kominków o większym otworze paleniskowym – co najmniej 0,14 x 0,27 m lub średnicy 0,18 m, przy czym dla większych przewodów o przekroju prostokątnym należy zachowywać stosunek boków 3:2.
Przewody spalinowe i dymowe powinny być wyposażone w zamykane szczelnie otwory wyciorowe lub rewizyjne, a w przypadku występowania spalin mokrych, także w układ odprowadzania skroplin. Otwór rewizyjny powinien być umieszczony poniżej podłączenia czopucha, w odległości 0,3 m od podłogi, w miejscu łatwo dostępnym do czyszczenia. Kominy muszą mieć efektywną wysokość co najmniej 4 m.
Przewody kominowe powinny być wyprowadzone ponad dach zgodnie z PN-89/B-10425 na wysokość zabezpieczająca przed niedopuszczalnym zakłóceniem ciągu. Wyloty kominów powinny być wyposażone w nasady kominowe jeżeli wynika to z warunków pracy urządzenia oraz położenia w określonej strefie wiatrowej i lokalnych warunków topograficznych.
Kominy w zewnętrznych ścianach budynku oraz kominy na zewnątrz budynku muszą być izolowane termicznie. Nieocieplane części kominów mogą występować jedynie w wewnętrznych ścianach budynku przylegających do pomieszczeń ogrzewanych.
Kominy ceramiczne
Kominy ceramiczne w zależności od przeznaczenia mogą być budowane z cegły lub odpowiednio wyprofilowanych gotowych kształtek ceramicznych czy kamionkowych. Mogą być stosowane dla kotłów na paliwo stałe. Temperatura spalin w takich kominach jest wysoka przez cały okres palenia (~250 oC). Nie występuje zjawisko kondensacji pary wodnej, gdyż taki komin pracuje przez cały okres czasu i ma zdolność akumulowania ciepła.
Podłączenie do tradycyjnego komina z cegły, nowoczesnych kotłów o niskiej temperaturze spalin kończy się tym, że taki komin zamaka. Wilgoć powstająca podczas kondensacji pary wodnej ze spalin skutecznie niszczy komin i powoduje wykwity. W tym celu w istniejących kominach montujemy stalowe wkłady kominowe. Wkłady stosowane są wewnątrz budynków w nowo budowanych kominach lub starych, gdy modernizujemy kotłownie i zmieniamy rodzaj paliwa.
Kominy i wkłady stalowe żaroodporne
Kominy i wkłady wykonywane są z blach stalowych, chromoniklowych, żaroodpornych w gatunku 1.4828 wg DIN o grubościach ścianek od 0,8 – 1,0 mm. Stosuje się je do odprowadzania spalin z urządzeń opalanych drewnem. Są odporne zarówno na działanie wilgoci jak i na wysokie temperatury spalin, które mogą przekroczyć 250 oC, a w momencie zapalenia sadzy nawet 1000 oC.
Wkłady kominowe są stosowane głównie w przypadku modernizacji istniejących, popękanych lub nieszczelnych kominów. Montaż wkładu polega na wpuszczeniu poszczególnych elementów rurowych od góry komina i połączeniu ich z kształtkami włożonymi od dołu komina. W nowo budowanym domu można taki wkład zabudować podczas murowania ścian komina.
Kominy dwuścienne mogą być budowane przy ścianie, zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz budynku. Składają się z wkładu wewnętrznego, izolacji cieplnej (50 mm) odpornej na wysokie temperatury (do 1150 oC) i płaszcza zewnętrznego, wykonanego z blachy chromoniklowej w gat. 1.4301. Odległość takiego komina od elementów palnych powinna wynosić 100 mm.
Przyłącza kominowe
Przyłącza kominowe wykonane są z blachy stalowej czarnej w gatunku DC01 o grubości 1,2 mm.
Stosuje się je jako przyłącza do odprowadzania spalin z urządzeń grzewczych na pellety. W połączeniu kielichowym elementów systemu stosuje się dodatkowo specjalne uszczelki silikonowe, które zapewniają szczelność, zapobiegając wydostawaniu się spalin z przewodu spalinowego. Wyroby te są malowane specjalną wysokotemperaturową farbą proszkową (zarówno w środku jak i na zewnątrz). Maksymalna temperatura pracy ciągłej to 250 °C.
Kominy spalinowe
Kominy wykonywane są z blach stalowych chromoniklowych kwasoodpornych w gatunku 1.4301 czy 1.4404 wg DIN o grubościach ścianek 0,5– 0,6 mm. Stosuje się je do odprowadzania spalin z kotłów czy piecyków na pellety. Stosowane na zewnątrz budynku powinny mieć dodatkową izolację. Maksymalna temperatura pracy takich systemów nie powinna przekraczać 200 oC.
W budynkach wielorodzinnych, kilkukondygnacyjnych tego typu instalacje kominkowe i kominowe należy przewidzieć w już momencie projektowania budynku. Później może to być już niemożliwe. Modernizując instalacje kominowe w starych kamienicach należy pamiętać, że kominek może być podłączony wyłącznie do własnego, samodzielnego przewodu kominowego dymowego.
Myślę, że najbardziej przyjaznym systemem kominkowym stosowanym w budynkach wielorodzinnych byłby system na pellety, w którym spalanie może być w pełni zautomatyzowane i nadzorowane, a system kominowy posiada najmniejsze gabaryty ze wszystkich.