Ogłoszenie pierwszych konkursów na dofinansowania inwestycji z Funduszy Unijnych na okres 2014 – 2020 nastąpi już niebawem. Dlatego, aby zwiększyć w nich swoje szanse, należy się do tego dobrze przygotować. Konkursy rozstrzyga się na podstawie przyznawanych punktów, a dofinansowanie uzyskują ci, którzy zdobędą ich jak najwięcej. Każdy konkurs ma rozpisaną swoją punktację, ale występują też kryteria obligatoryjne, bezwzględnie wymagane do złożenia wniosku.
Przedstawię poniżej kilka zagadnień, które stanowiły dotychczas największe trudności w przygotowaniu projektów w poprzednich okresach programowania, a niejednokrotnie uniemożliwiły aplikowanie o środki unijne.
KWALIFIKOWALNOŚĆ PROJEKTU
Przystępując do projektu należy sprawdzić, czy działalność, której on dotyczy nie znajduje się na liście wyłączonych z możliwości dofinansowania. Należy pamiętać, że fundusze unijne nie są przeznaczone na wszystkie działania i nie są skierowane do wszystkich. Największym wyłączeniem jest zakaz dofinansowania wszelkiej działalności handlowej. Nie znaczy to wcale, że firmy handlowe nie mogą aplikować o środki unijne, ale działalność, na którą chcą uzyskać dofinansowanie, musi posiadać odpowiedni kod PKD (Polska Klasyfikacja Działalności). Przykładowo przy sklepie uruchomić można jakieś pokrewne usługi, które już są przez Unię Europejską akceptowane.
STAN PRZYGOTOWAŃ DO INWESTYCJI
W kryterium tym oceniane jest zaawansowanie przygotowań formalnych, np. pozwolenie na budowę, postępowanie środowiskowe, zgody i uzgodnienia niezbędne do realizacji inwestycji. W niektórych konkursach posiadanie prawomocnego pozwolenia na budowę jest warunkiem koniecznym do przystąpienia do niego, w innych - przyznawane są za nie punkty.
Brak konieczności uzyskania pozwolenia na budowę nie zwalnia beneficjentów z przygotowania kosztorysów inwestorskich, które są podstawą wyceny prac do wniosku unijnego. Do dokładnego przygotowania kosztorysu potrzebne są szczegółowe obmiary, warto je zrobić dokładnie, co pomoże uniknąć niespodzianek przy kontrolach związanych z rozliczaniem wniosku.
Wymagana jest dokładna wycena wszystkich elementów projektu, nawet jeśli nie stanowią kosztów kwalifikowanych. Projekt ma być zaplanowany tak, aby po jego zakończeniu można było rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej.
Przykładowo, jeśli przedmiotem inwestycji jest pensjonat, nie wystarczy tylko wycena prac budowlanych. Należy w niej ująć wszystkie elementy wyposażenia, niezbędnego do jego uruchomienia. Wyceny powinny być oparte na ofertach firm lub cennikach dostępnych np. w Internecie.
UTRZYMANIE PROJEKTU W OKRESIE TRWAŁOŚCI
Planując inwestycję, należy pamiętać o takim czynniku, jak trwałość projektu w okresie w jakim należy go utrzymać w niezmienionej postaci. Jeśli firma prowadzi inwestycję z dofinansowaniem unijnym, to po oddaniu do użytku należy korzystać z niej zgodnie z zapisami we wniosku, nie zmieniając w ustalonym czasie przeznaczenia projektu ani formy prawnej przedsiębiorstwa. W dotychczasowych konkursach było to 3 lub 5 lat, w zależności od programu operacyjnego i formy organizacyjnej wnioskodawcy.
KWALIFIKOWALNOŚĆ WNIOSKODAWCY
Jest to czynnik, polegający na sprawdzeniu czy firma, starająca się o dofinansowanie, kwalifikuje się do danego konkursu. Dotyczy to głównie statutu firmy (mikro, małe, średnie przedsiębiorstwo), ale również kontroli czy nie figuruje ona w rejestrze dłużników, nie zalega z opłatami w US i ZUS. Sprawa wydaje się banalna, ale czasem pojawiają się trudności w uzyskaniu zaświadczenia z ZUS o niezaleganiu, gdyż np. nastąpiły błędy zaksięgowania lub rozbieżność wpłat z deklaracjami ZUS, podatnik nie jest tego świadomy. Dlatego warto wcześniej sprawdzić, aby tuż przed złożeniem wniosku nie pojawiły się problemy, które nam to uniemożliwią.
POLITYKI HORYZONTALNE
Polityki horyzontalne to priorytetowe kierunki rozwoju społecznego i gospodarczego Unii Europejskiej. Każdy projekt, który ma być realizowany z udziałem funduszy europejskich, jest oceniany w kontekście zgodności z trzema podstawowymi politykami: zrównoważonym rozwojem, równością szans oraz społeczeństwem informacyjnym.
W większości konkursów zgodność z każdą z nich jest punktowana, dlatego warto postarać się o uwzględnienie ich w projekcie.
Zrównoważony rozwój przejawia się dbałością o środowisko naturalne, tak więc uwzględnienie w inwestycji np. źródła energii odnawialnej lub elementów zmniejszających zużycie energii, w większości przypadków wpływa na przyznanie dodatkowych punktów.
Równość szans, to między innymi niedyskryminowanie żadnych grup, dlatego np. zaplanowanie dodatkowych udogodnień dla osób niepełnosprawnych pomoże uzyskać dodatkowe punkty.
Społeczeństwo informacyjne, to upowszechnianie nowoczesnych technologii informacyjnych w życiu codziennym. Dodatkowe punkty uzyskać można poprzez zastosowanie np. wizualizacji i zdalnego sterowania procesami związanymi z projektem za pomocą Internetu.
ZWIĘKSZENIE ZATRUDNIENIA
Sprawa zatrudnienia dodatkowych pracowników jest analizowana w większości projektów. W niektórych konkursach jest to warunek konieczny, a w innych stanowi kryterium, dające dodatkowe punkty.
Planując inwestycje z funduszy unijnych warto uwzględnić politykę kadrową firmy, a zwiększanie zatrudnienia planować na okres jej realizacji.
POSIADANIE UDOKUMENTOWANEGO WKŁADU WŁASNEGO
Na etapie oceny wniosku brane jest pod uwagę posiadanie środków finansowych lub promes bankowych, zapewniających realizację projektu. Często nie wystarczy wykazać się środkami na udział własny, lecz także należy wskazać z czego finansowane będą poszczególne etapy inwestycji do czasu uzyskania dofinansowania. Warto już wcześniej rozpocząć rozmowy z bankami na temat promesy, bo często procedura jej uzyskania nastręcza beneficjentom dużych trudności.
SYTUACJA EKONOMICZNA PRZEDSIĘBIORSTWA
Jednym z elementów wniosku jest analiza finansowa, która dotyczy zarówno okresu realizacji jak i lat poprzednich. Niejednokrotnie oceniane są wskaźniki ekonomiczne na podstawie lat ubiegłych, które są punktowane. Warto przygotowując się do wniosków w kolejnych latach zadbać o to, aby sytuacja ekonomiczna firmy wynikająca z dokumentów była dobra i gwarantowała pewność zrealizowania inwestycji.
EFEKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA PROJEKTU
Planując projekt należy pamiętać żeby był on ekonomicznie opłacalny, a poniesione wydatki miały swoje uzasadnienie w planowanych przychodach. Sprawdzane jest to poprzez wyliczenie wskaźnika NPV (wartość bieżąca inwestycji netto), który musi mieć wartość dodatnią. Należy dokładnie rozeznać planowany popyt na usługę lub produkt, które będą rezultatem projektu pamiętając, że w okresie trwałości może to być kontrolowane.
UPORZĄDKOWANE PRAWO DO DYSPONOWANIA NIERUCHOMOŚCIĄ
Wnioskodawca musi posiadać prawo do dysponowania nieruchomością, gdzie zlokalizowany będzie projekt. Dotyczy to zarówno działki pod budowę, jak i lokalu gdzie zainstalowane mają być zakupione urządzenia. Nie jest wymagane prawo własności, może być umowa najmu, użyczenia, itp. Należy pamiętać, aby obejmowała ona przynajmniej okres realizacji projektu plus jego trwałość.
POSIADANE CERTYFIKATY
Jeśli firma ma szansę uzyskania certyfikatu jakości lub jakiegoś innego, podobnego dokumentu, to warto się o to postarać. Posiadanie certyfikatów często jest punktowane i niekiedy warto ponieść dodatkowe koszty i zaangażowanie, aby zwiększyć swoje szanse na dofinansowanie.
Szczegóły dotyczące konkursów na dofinansowania w okresie 2014 - 2020 mają pojawić się już wkrótce (takie przynajmniej są obietnice). Wtedy dowiemy się dokładnie na co, kiedy i gdzie można będzie aplikować. Warto rozpocząć przygotowania już teraz, żeby nie być zaskoczonym trudnościami, których nie uda się pokonać w czasie przeznaczonym na złożenie wniosku.
üsselerlebnis-300.jpg)
